Het maakt niet uit wat ze over je zeggen, als er maar over je praten. Al jaren is dit een  gevleugelde uitspraak in marketing-land. Ook bij arbeidsmarktcampagnes lijkt dit steeds vaker het devies te zijn. Alles voor aandacht. Het kan niet gek genoeg blijkbaar.

De bedrijfsfilm als wervingsmiddel
Ik heb er al veel langs zien komen. Bedrijfsfilms waarin iemand in een berenpak quasi lollig door de gang loopt, waarin twee hippe millennials samen zitten te gamen op een doorleefde twee-zitsbank of waarin een groep collega’s na werktijd een potje staan te bowlen met lege bierflesjes. Allemaal voorbeelden van organisaties die ontzettend hun best te doen om ons te doen geloven hoe modern, gezellig en bijzonder ze wel niet zijn. In de verhitte strijd tijdens de war-on-talent lijkt werkelijk alles geoorloofd. En maar denken dat het werkt.

Het werkt in mijn ogen alleen als er tijdens een “normale” werkdag ook echt iemand lollig loopt te doen in een berenpak. Of als twee millennials echt zitten te gamen op een doorleefde twee-zitsbank of als er echt ballen naar lege bierflesjes worden gerold. Als die spontane, leuke en lollige activiteiten dus ook gebeuren als de camera niet draait. Dan klopt het fancy filmpje met de fancy werkelijkheid. En werkt zal het ook voor de lange termijn werken.

Maar hoe vaak is de werkelijkheid op de werkvloer echt fancy? De werkelijkheid blijkt vaak veel minder opwindend dan employer branding-marketeers en recruiters ons willen laten geloven.

Lasergamen op kantoor
Zo was ik enkele maanden geleden voor een gesprek op het hoofdkantoor van een grote landelijke organisatie. Nette entree, nette receptie, nette gang, nette spreekkamer. Helemaal niks mis mee.

En de ontvangst was ook aller hartelijk en netjes. Ik kreeg een net kopje koffie met een net verpakt koekje en een echt lepeltje. Na een kort gesprekje over mijn reis en dat centraal in Nederland niet gelijk staat aan makkelijk bereikbaar, werd snel overgegaan tot de inhoud van het gesprek. Want we hadden – zo werd mij netjes verteld – helaas maar een uurtje de tijd omdat ze toch echt om 3 uur moesten stoppen. Hoewel de boodschap kort en zakelijk was, keken ze er toch wat guitig en ongemakkelijk bij. Genoeg reden om de waarom-vraag te stellen. Ik kreeg als antwoord: “Om 3 uur wordt de hele etage ontruimd voor de opnames van onze nieuwe werken-bij-film. We zijn namelijk druk op zoek naar nieuwe jonge collega’s. En dan moet je iets tegenwoordig.”. Ik weet nog dat ik het woordje “ontruimd” nogal vreemd vond klinken in de context van een bedrijfsfilm.

Genoeg reden voor een tweede vraag dacht ik. Ditmaal de “wat-gaan-jullie-dan-doen”-vraag. Hierop kwam het  verrassende antwoord: “We gaan hier vanmiddag met zijn allen lasergamen ….”. Gevolgd door een wat ongemakkelijke stilte. Uit de uitdrukking op de gezichten van mijn gesprekspartners, de korte blikken die onderling werden uitgewisseld en mijn snelle blik over de afdeling was mij snel duidelijk dat ze nog nooit hadden gelasergamed. Laat staan tussen de bureaus en kasten van dit toch overwegend nette kantoor. Ik weet nog dat ik mij ook nog afvroeg of de markeringen op al die glazen wanden in het heetst van de strijd hun werk nog wel zouden doen.

Ik denk niet dat die nieuwe bedrijfsfilm heeft gezorgd voor meer sollicitanten. En als dat wel het geval is geweest, vraag ik mij af wat die sollicitanten hebben gedacht tijdens het kennismakingsgesprek. Zo onder het genot van een nette kopje koffie met echt lepeltje.

Maar wat werkt dan wel?
Dat is eenvoudiger dan je denkt. Geen uitgedachte marketingstrategie door marketeers, recruiters of HR business partners. Maar praktische en doeltreffend. Mij advies is: betrek de  vakman. Film het werk van de vakman of beter nog: laat de vakman zelf filmen. Laat de vakman de schrijver, regisseur, acteur en promotor zijn van de bedrijfsfilm. Wie is er namelijk beter in staat om te laten zien wat het werk zo bijzonder en interessant maakt. En wat het werk en de organisatie bijzonder maakt voor de eigen vakmensen, zal ook bijzonder zijn voor de vakmensen die je zoekt. Dat is dus wat je in een bedrijfsfilm moet laten zien. En als kers op de taart steek je je eigen mensen ook nog eens een hele grote veer op hun hoed. Alleen maar winnaars dus.

En een grote kans dat er in die film dan geen vakman in een berenpak lollig over de gang heeft gelopen of dat iemand ongenadig hard tegen een glazen wand is geknald.